Od čega su umirala deca u antičkom Sirmijumu - teritoriji današnje Sremske Mitrovice

Za 50 godina istraživanja na teritoriji opštine Sremske Mitrovice istraženo je oko 100 arheoloških lokaliteta. Na mnogim lokalitetima pronađene su brojne sahrane ljudi, ali su bioantropolozi samo pola od toga mogli da analiziraju iz raznih razloga.

Antički Rim je period sa visokom smrtnošću novorođenčadi. Procene su da oko jedna četvrtina do jedna trećina novorođenčadi je umirala u prvoj godini. Deca, odnosno bebe mlađe od 40 dana nisu kremirane, već sahranjivane, i nije se za njima žalilo, piše portal "Sve o arheologiji".

Za potrebe rada, autori N. Miladinović-Radmilović i saradnici, analizirali su dečije skeletne ostatke iz Sirmijuma. Cilj istraživanja je bio da se sazna zdravstveni status dece i zašto i kako su deca u određenim periodima života umirala. Ono što je ključno za bioantropologe i arheologe jeste da su podaci bioantropološke analize dece ključne za celokupno zdravstveno stanje cele ispitane populacije.

Međutim, problem sa kojim se susreću istraživači prilikom iskopavanja dečijih skeleta jeste loša očuvanost. Kako zbog same prirode dečijih kostiju, isto tako i zbog načina iskopavanja, kiselosti zemljišta i slično. Dečije kosti su krhke, lako se lome i gubi se mogućnost makroskopskog posmatranja skeletnih ostataka. Drugi problem jeste taj da mnoge bolesti ne ostavljaju tragove na skeletnim ostacima ili ne stignu da se manifestuju. Za pojedine bolesti su neophodne molekularne analize ili snimanja CT skenerom i slično, a sve je to skupo. Nekada ni to nije dovoljno da bi se uspostavila diferencijalna dijagnoza.

Bolesti dece u antici

Inače, za ranu smrt novorođenčadi najčešći razlozi su u vezi sa malom težinom na rođenju, raznim bolestima, razvojnim anomalijama, sindromom iznenadne smrti odojčadi, pobačajem, čedomorstvom i slično.

Za smrt starije dece su glavni uzroci loši sanitarni uslovi, neuhranjenost, razne bolesti uzrokovane bakterijama, virusima, trovanje olovom i slično.

Inače, poznato je iz istorijskih zapisa da je Sirmijum zahvatila kuga u proleće 270. godine. To se dogodilo kada je car Klaudije ušao u grad, nakon spektakularne pobede Gota kod Naisa. Tada je car stekao nadimak “Got”. Sa sobom je doveo i germanske zarobljenike od kojih su neki verovatno nosili bakteriju kuge sa sobom. Kuga se brzo širi i brzo ubija, tako da sam može da se zamisli koliko je ljudi tada umrlo. I sam Klaudije je umro od posledice kuge.

Kratka istorija Sirmijuma

Na teritoriji današnje Sremske Mitrovice ispod njenih ulica i kuća nalaze se ostaci raskošnog i moćnog antičkog grada Sirmijuma. Sirmijum je bio rod rimskom vlašću u periodu od 1 veka pre nove ere pa sve do 582. godine kada ga Avari osvajaju. Za vreme flavijevske dinastije, u 1. veku, Sirmijum je dobio status kolonije (Colonia Flavia). Sirmijum je često korišćen kao vojna baza za pohode protiv varvara koji su neumorno ugrožavali granicu ovog dela Carstva.

Od nastanka kolonije, pa sve do kraja 4. veka, istorijski izvori pominju Sirmijum kao povremeno boravište mnogih rimskih careva. Zna se iz istorijskih izvora da su mnogu rimski carevi, od 1-3. veka boravili u Sirmijumu. U gradu i u njegovoj okolini je rođeno 5 rimskih careva.

Najveći procvat Sirmijuma bio je krajem 3. i tokom 4. veka. Tada grad postaje jedna od prestonica Rimskog carstva. Ali i povremeno sedište rimskih imperatora

Arheološka istraživanja antičkog Simrijuma otkrila su Crasku palatu sa rimskim cirkusom, Licinijeve terme, žitnica (horreum), trgovačke i zanatske četvrti. Kao i nekropole iz različith perioda. U gradu su pronađene luksuzne gradske vile, ali i višespratne stambene zgrade (insulae) u kojima su živeli siromašni. Grad je bio zaštićen moćnim bedemima, a snabdevao se vodom preko akvadukta sa izvora fruškogorskog potoka Vranjaša. Ulice su imale portike, kanalizaciju i bile su popločane kamenom. U gradu je tada radila kovnica novca, radionice za izradu raznih predmeta od plemenitih metala, stakla, keramike, a proizvodile su se i opeke.